همه چیز درباره مهریه

حق حبس زن در مقابل مطالبه مهریه

بر اساس ماده 1085 قانون مدنی زن می‌تواند تا مهریه به او پرداخت نشده است از انجام وظایف زناشویی امتناع نماید. زن به مجرد عقد نکاح، مالک مهریه می‌گردد و می‌تواند بلافاصله بعد از عقد مهریه خود را مطالبه کند، در این راستا قانون مهریه برای زن حق حبس در نظرگرفته است به موجب این حق زن می تواند از تمکین خاص (رابطه زناشویی) امتناع نموده تا مهریه به او پرداخت گردد.

 در اجرای حق حبس جهت مطالبه مهریه دو نکته وجود دارد:

1. چناچه زن تمکین کند حق حبس او از بین می روند و دیگر نمی تواند جهت مطالبه مهریه به حق حبس استناد نماید به عبارت دیگر، با اولین تمکین حق حبس زن برای مطالبه مهریه ازبین می رود مطابق ماده 1086قانون مدنی اگرزن قبل ازاخذ مهریه به اختیارخود به ایفای وظایفی که درمقابل شوهردارد اقدام نماید، حق حبس وی از بین می رود.
2. استفاده ازحق حبس جهت مطالبه مهریه مسقط نفقه نخواهد بود. مرد موظف به پرداخت نفقه به زن می باشد زن نیز موظف به تمکین با مرد می باشد.تمکین و نفقه درمقابل یکدیگرقراردارند وعدم تمکین مسقط نفقه است.تنها استثنایی که دراین زمینه وجود دارد استفاده از حق حبس برای مهریه می باشد زن در عین حال می تواند تمکین نکند تا مهریه به وی پرداخت گردد همچنین درزمان استفاده ازحق حبس نیزشوهرمی بایست نفقه وی را تماما پرداخت نماید.

اثرطلاق پیش ازرابطه زناشویی درمهریه 

هرگاه شوهرقبل ازنزدیکی زن خود را طلاق بدهد زن مستحق نصف مهریه خواهد بود. بنابراین اگرزوجین بعد ازعقد نکاح و قبل ازرابطه زناشویی طلاق بگیرند زن می تواند نصف مهریه را مطالبه نماید به عبارت دیگر، وقوع طلاق قبل ازنزدیکی شرط انحلال مالکیت نیمی از مهریه برای زن است این امردرماده 1092 قانوون مدنی به صراحت بیان گردیده است.

چگونگی مطالبه مهریه

مطابق قانون مهریه و بخشنامه جدید مهریه مطالبه مهریه به دو روش و به ترتیب انجام می شود:

1. مطالبه مهریه از طریق اجراییات ثبت
2. مطالبه مهریه از طریق دادگاه

 دروهله اول برای مطالبه مهریه می بایست از طریق دفترخانه ثبت ازدواج اقدام نمود. صدوراجراییه اولین گام برای مطالبه مهریه است. بعد ازصدوراجراییه، مرد می بایست ظرف مهلت ده روز مهریه را پرداخت نماید و چنانچه ظرف مهلت مقرربرای پرداخت مهریه اقدامی صورت نگیرد اموال مرد ازطریق اجرای ثبت توقیف خواهد شد. بنابراین دومین گام برای مطالبه مهریه، تشکیل پرونده اجرایی در اجراییات ثبت، درخواست استعلام و توقیف اموال منقول وغیرمنقول مرد است. مسدود نمودن کلیه حساب های بانکی زوج، توقیف اموال منقول وغیرمنقول زوج وهمچنین ممنوع الخروج نمودن زوج درراستای اخذ مهریه در اجراییات ثبت امکانپذیراست. چنانچه اقدامی برای رفع توقیف اموال مرد انجام نشود،پس ازانجام مراحل کارشناسی ومزایده و…در نهایت ازمحل فروش اموال مرد مهریه پرداخت خواهد شد.

در حال حاضربراساس بخشنامه جدید مهریه مطالبه مهریه ازطریق اجراییات ثبت انجام می شود که نیازبه پیگیری مستمروآگاهی با اصول و رویه حاکم بر اجراییات ثبت داردلازم به توضیح است پاره ای ازاقدامات این مرحله می بایست ازطریق دفاتر پیشخوان مهریه انجام گردد .دربخشنامه جدید مهریه همچنین برای مراجعه حضوری به اجراییات ثبت وملاقات با داورزپرونده مراجعه به سایت th.ssaa.ir  ثبت نام و اخذ نوبت الکترونیک الزامی می باشد.

 شلوغی و حجم بسیار بالای پروندها دراجراییات ثبت از یک طرف و عدم آگاهی و مهارت اشخاصی که به تنهایی اقدام می نمایند از طرف دیگر،سبب شده است شاهد مواردی باشیم که پرونده با مشکلات وچالش هایی روبروشده وحتی با گذشت چندین سال به نتیجه مطلوب نرسیده است لذا پیشنهاد می شود حتما ازحضور وکیل مهریه مجرب در گروه حقوقی دادارمنش در مطالبه مهریه ،کمک بگیرید تا پروسه اخذ مهریه شما در کوتاهترین زمان ممکن به سرانجام برسد.

درمرحله اجرای ثبت، چنانچه دراستعلامات اخذ شده ازبانک مرکزی، راهور،سازمان ثبت اسناد واملاک کل کشوراموالی ازمرد شناسایی شود با درخواست توقیف، اموال فوق توقیف می گردد. حال اگردراین مرحله اموالی شناسایی نشد با درخواست زوجه پرونده اجرایی مختومه شده وگواهی مربوطه از آن مرجع صادرمی شود در این مرحله زوجه برای مطالبه مهریه می تواند با مراجعه به دادگاه نسبت به ادامه عملیات اجرایی و صدوربرگه جلب زوج اقدام نماید.

رفع توقیف اموال مرد در اجراییات ثبت

اگر اموال زوج در راستای عملیات اجرایی برای وصول مهریه از طریق اجراییات ثبت توقیف گردد چگونه می‌توان نسبت به رفع توقیف اموال مرد اقدام نمود؟

 اصل بر آن است که اجرای ثبت اختیار توقیف تمامی اموال زوج برای وصول مهریه را دارد مگر اینکه به موجب قانون، آن مال از توقیف استثناء شده باشد و به طور خلاصه مستثنیات دین به معنای اموالی از مدیون است که قابلیت توقیف و فروش اجباری را ندارد و در مواجهه با مال مشمول مستثنیات دین، عملیات اجرایی نسبت به مال با مانع روبه رو می شود و امکان اجرا وجود ندارد. بنابراین رفع توقیف از اموال مدیون ممکن نیست مگر در صورتی که مال توقیف شده جزء مستثنیات دین محسوب گردد. مستنیات دین در قوانین مختلف مانند قانون اجرای احکام محکومیت های مالی مصوب 1356 و مصوب 1394 و قانون آیین دادرسی مدنی آمده است.

موارد مستثنیات دین مطابق ماده 24 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی به شرح ذیل است:

1. منزل مسکونی که عرفاً درشاٌن محکوم علیه باشد.
2. اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوائج ضروری محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی لازم است.
3. کتب و ابزارعلمی برای اهل علم
4. وسایل وابزار کسبه، پیشه وران، کشاورزان وسایر اشخاص که برای امرار معاش ضروری آنها وو افراد تحت تکفلشان لازم است.
5. تلفن مور نیاز مدیون
6. مبلغی که به عنوان ودیعه برای قرارداد اجاره به موجر پرداخت می شود مشروط براینکه پرداخت اجاره بهای ماهیانه بدون آن موجب عسروحرج گردد ومود اجاره نیز بالاترازشاٌن محکوم علیه نباشد.

لذا با توجه به ماده 24 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب 1394 اموالی از زوج را که مستثنیات دین محسوب می‌شود برای وصول مهریه نمی‌توان توقیف نمود البته لازم به توضیح است که در وهله اول اموال فوق توقیف می شود ولی زوج می تواند برای رفع توقیف آن با دلایل و مستندات قوی اعلام نماید اموالی که در راستای عملیات اجرایی برای وصول مهریه توقیف گردیده است مسثتنیات دین می باشدو رفع توقیف اموال مرد را بخواهد. درصورت توقیف مال واعتراض زوج دایر براینکه مال توقیفی مشمول مستثنیات دین است، مراتب به زوجه ابلاغ می شود تا چنانچه پاسخی دارد ظرف مدت معین اعلام کند با وصول پاسخ و انقضای مدت پروند جهت رسیدگی به دادگاه ارسال می گردد. در مقاله توقیف اموال شوهر برای مهریه، بصورت جامع موضوع توقیف اموال مرد  تشریح شده است؛ پیشنهاد می‌شود آن مطلب را نیز مطالعه بفرمایید.

اگر به دنبال وکیل آنلاین برای امور حقوقی خود در زمینه مهریه می‌باشید، می‌توانید با وکلای دادگستری در گروه حقوقی دادارمنش در این زمینه ارتباط برقرار کرده و درخواست مشاوره حقوقی داشته باشید. 

اعسار ازپرداخت مهریه در مرحله اجرای ثبت 

آیا مرد می تواند با صدور اجراییه و درمرحله اجرای ثبت، دادخواست اعسار ثبت نماید؟

رسیدگی به اعسار در این مرحله در صلاحیت اجرای ثبت است یا دادگاه؟

تبصره 3 ماده 113 قانون ششم توسعه بیان می دارد:چنانچه متعهد سند مدعی اعسار باشد، می تواند با رعایت قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی دادخواست اعسار خود را به مرجع قضایی صالح تقدیم کند.بنابراین دعوی اعسارازمهریه ای که نسبت به آن اجراییه ثبتی صادر گردیده دردادگاه قابل طرح است.

آیا با صدور حکم اعسار مهریه، ممنوع الخروجی زوج لغو می گردد؟

زوجه جهت دریافت مهریه خود از طرق اجرای ثبت اقدم نموده است وزوج را ازطریق اداره ثبت ممنوع الخروج کرده است. زوج به دادگاه مراجعه ونسبت به اجراییه اداره ثبت تقاضای اعسارمی دهد دادگاه نیز ضمن قبول اعسار زوج، مهریه زوجه را تقسیط کرده است اما همچنان زوج ممنوع الخروج می باشد آیا زوج می تواند با صدور حکم اعسار درخواست لغو ممنوع الخروجی را از دادگاه بخواهد؟ آیا دادگاه می تواند دستور ممنوع الخروجی صادره از اداره ثبت را لغو کند؟ 

مستفاد ازماده 23 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب 1394 و تبصره 3 ماده 113 قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران  مصوب 1395، صدور حکم اعسار راجع به متعهد اسناد رسمی لازم الاجرا، از موجبات حذف نام وی از سامانه سجل محکومیت های مای موضوع بند پ ماده 116 قانون اخیرالذکراست واین مقررات صراحتی بر رفع ممنوع الخروجی متعهد سند رسمی لازم الاجرا با صدور حکم اعسار به تقسیط ندارند، لذا صدور حکم اعسار به تقسیط از موجبات لغو ممنوع الخروجی متعهد نیست.

 چگونگی محاسبه مهریه

امروزه غالبا آنچه به عنوان مهریه با تراضی طرفین درسند نکاحیه درج می گردد مقداری سکه ویا وجه رایج می باشد. و اگر مهریه تعیینی سکه طلا باشد ملاک قیمت سکه درزمان پرداخت است نه قیمت سکه درزمان اقدام زوجه برای وصول مهریه یا صدور اجراییه. لذا زوج هرزمان بخواهد مهریه را پرداخت نماید باید به نرخ روزسکه بدهد.اگر مهریه وجه رایج باشد مطابق قانون مهریه متوسط شاخص بها در سال قبل، تقسیم برمتوسط شاخص بها درسال وقوع عقد، ضربدرمهریه مندرج درعقدنامه خواهد شد.